МЕТАДЫЧНЫЯ РЭКАМЕНДАЦЫІ
аб парадку стварэння, дзяржаўнай
рэгістрацыі (пастаноўкі на ўлік) і
ліквідацыі першасных прафсаюзных
арганізацый
Сапраўдныя Метадычныя рэкамендацыі (далей - Рэкамендацыі) распрацаваны Федэрацыяй прафсаюзаў Беларусі з мэтай выкладання ў адзіным дакуменце асноўных правіл па стварэнні, дзяржаўнай рэгістрацыі (пастаноўцы на ўлік) і ліквідацыі першасных прафсаюзных арганізацый для далейшага выкарыстання ў практычнай дзейнасці на месцах.
Рэкамендацыі падрыхтаваныя па стане на 1 студзеня 2011 г.
з улікам патрабаванняў і тэрміналогіі Інструкцыі аб парадку афармлення і разгляду дакументаў, звязаных з дзяржаўнай рэгістрацыяй прафесійных саюзаў, а таксама дзяржаўнай рэгістрацыяй і выключэннем з журнала дзяржаўнай рэгістрацыі, пастаноўкай на ўлік і зняццем з уліку іх арганізацыйных структур, зацверджанай пастановай Міністэрства юстыцыі Рэспублікі Беларусь
ад 30 жніўня 2005 г. № 48.
Стварэнне першаснай прафсаюзнай арганізацыі
Умовы і працэс стварэння першаснай прафсаюзнай арганізацыі рэгламентуюцца статутам галіновага прафсаюза, арганізацыйнай структурай якога першасная прафсаюзная арганізацыя будзе з'яўляцца пасля свайго стварэння.
Пры стварэнні першаснай прафсаюзнай арганізацыі рэкамендуецца правесці наступныя мерапрыемствы.
У арганізацыі неабходна стварыць аргкамітэт, ініцыятыўную групу (далей - аргкамітэт), які будзе ажыццяўляць падрыхтоўку да правядзення арганізацыйнага сходу (канферэнцыi) па стварэнні першаснай прафсаюзнай арганізацыі (далей - арганізацыйны сход (канферэнцыя).
У склад аргкамітэта мэтазгодна ўключыць прадстаўнікоў усіх зацікаўленых бакоў - калектыву работнікаў, кіраўніцтва арганізацыі, вышэйстаячага прафсаюзнага органа (прафсаюзнага органа, у прамым падначаленні якога першасная прафсаюзная арганізацыя будзе знаходзіцца пасля свайго стварэння) і г.д.
З мэтай дакументавання праводзімай работы на ўсіх яе этапах пасяджэння аргкамітэта афармляюцца пратаколамі.
Аргкамітэт праводзіць тлумачальную працу сярод работнікаў арганізацыі, акцэнтуючы ўвагу на раскрыцці фактараў, якія ўзмацняюць матывацыю прафсаюзнага членства, у тым ліку на дзейнасці галіновага прафсаюза і ФПБ па абароне працоўных і сацыяльна-эканамічных правоў і інтарэсаў работнікаў. У ходзе гэтай працы могуць быць выкарыстаны разнастайныя інфармацыйныя і іншыя матэрыялы (Генеральнае пагадненне паміж Урадам Рэспублікі Беларусь, рэспубліканскімі аб'яднаннямі наймальнікаў і прафсаюзаў, брашуры, буклеты, веснікі, газета «Беларускi Час», галіновыя тарыфныя пагадненні і г.д.), якія распаўсюджваюцца і выкарыстоўваюцца як галіновым прафсаюзам, так і ФПБ.
Звесткі аб працаўніках, якія падтрымліваюць прапанову аб стварэнні першаснай прафсаюзнай арганізацыі, неабходна фіксаваць (сабраць заявы аб уступленні ў прафсаюз) і запрасіць іх пасля прыняць удзел у арганізацыйным сходзе (канферэнцыі).
У выпадку атрымання належнай падтрымкі прапановы аб стварэнні першаснай прафсаюзнай арганізацыі (пажадана дакументальна замацаванай з дапамогай фарміравання спісаў работнікаў, гатовых уступіць у прафсаюз, падачы заяў аб уступленні ў прафсаюз) варта:
вызначыць дату, час, месца правядзення арганізацыйнага сходу (канферэнцыi);
вызначыць агульная колькасць удзельнікаў (дэлегатаў) арганізацыйнага сходу (канферэнцыi), склад запрошаных;
вызначыць парадак абрання дэлегатаў на арганізацыйную канферэнцыю (калі праводзіцца канферэнцыя);
падрыхтаваць прапановы арганізацыйнаму сходу (канферэнцыi) па лікаваму складу выбарных органаў першаснай прафсаюзнай арганізацыі: прафсаюзнага камітэта, рэвізійнай камісіі; разгледзець і абагульніць прапановы па персанальнаму складу названых органаў (у тым ліку па іх кіраўнікам) і падрыхтаваць матэрыялы па гэтых пытаннях;
прапрацаваць прапановы па наступнаму дэлегаванні прадстаўніка (ёй) першаснай прафсаюзнай арганізацыі ў склад вышэйстаячага прафсаюзнага органа;
вырашыць іншыя арганізацыйныя пытанні, звязаныя з правядзеннем арганізацыйнага сходу (канферэнцыi).
Пасля завяршэння падрыхтоўчай работы праводзіцца арганізацыйны сход (канферэнцыя), на якім неабходна прыняць наступныя рашэнні:
аб стварэнні першаснай прафсаюзнай арганізацыі;
аб вызначэнні прафсаюза, у структуру якога створаная першасная прафсаюзная арганізацыя ўваходзіць і ўваходжанні удзельнікаў арганізацыйнага сходу (дэлегатаў канферэнцыі) у дадзены прафсаюз (у пратаколе ўказваюцца прозвішчы ўдзельнікаў, дэлегатаў ўстрымаліся ці прагаласавалі супраць);
аб выбарах прафсаюзнага камітэта;
аб выбарах старшыні прафсаюзнага камітэта, яго намесніка (у прафсаюзных арганізацыях з колькасцю членаў прафсаюза не менш за 15 чалавек);
аб выбарах рэвізійнай камісіі (у прафсаюзных арганізацыях з колькасцю членаў не менш за 15 чалавек);
аб выбарах старшыні рэвізійнай камісіі.
Таксама ў ходзе арганізацыйнага сходу (канферэнцыi) прадстаўнік першаснай прафсаюзнай арганізацыі можа быць дэлегаваны (рэкамендаваны для выбрання) у склад вышэйстаячага прафсаюзнага органа, калі гэта прадугледжана статутам ці іншымі дакументамі прафсаюза.
Вынікі арганізацыйнага сходу (канферэнцыi) афармляюцца пратаколам, падпісваюцца старшынствуючым i сакратаром. Пратакол афармляецца па форме, названай у дадатку 1.
Пасля правядзення арганізацыйнага сходу (канферэнцыi) у самы кароткі тэрмін (пажадана на працягу 5-10 дзён) у вышэйстаячы прафсаюзны орган прадстаўляюцца наступныя матэрыялы:
ліст аб пастаноўцы створанай першаснай прафсаюзнай арганізацыі на прафсаюзны ўлік за подпісам абранага старшыні прафсаюзнага камітэта (профорганизатора). Форма лісты прыведзена ў дадатку 2;
копия протокола организационного собрания (конференции);
копии протоколов заседания профсоюзного комитета (если руководство профсоюзного комитета избиралось на заседании профсоюзного комитета) и заседания ревизионной комиссии (если председатель ревизионной комиссии избирался на заседании ревизионной комиссии);
списки членов выборных профсоюзных органов (профсоюзного комитета и ревизионной комиссии) по установленной форме согласно приложению 3.
Профсоюзный орган, уполномоченный в соответствии с уставом профсоюза принимать решение о постановке первичной профсоюзной организации на учет в качестве организационной структуры профсоюза, а также принимать меры по ее государственной регистрации или постановке на учет (далее – уполномоченный орган профсоюза), принимает соответствующее постановление по форме, приведенной в приложении 4.
Государственная регистрация, постановка
на учет первичной профсоюзной организации
Первичная профсоюзная организация, наделенная в соответствии с уставом профсоюза правами юридического лица, подлежит государственной регистрации по месту нахождения юридического адреса, а не наделенная правами юридического лица – постановке на учет в районном (городском) исполнительном комитете по месту нахождения руководящего органа первичной профсоюзной организации.
Руководящий орган профсоюза в месячный срок с момента создания первичной профсоюзной организации представляет в соответствующий регистрирующий орган по месту нахождения первичной профсоюзной организации соответствующее заявление по установленной форме согласно приложению 5 (для первичной профсоюзной организации, наделенной правами юридического лица) или приложению 6 (для первичной профсоюзной организации, не наделенной правами юридического лица), подписанное тремя членами уполномоченного органа профсоюза.
К заявлению прилагаются:
копии свидетельства о государственной регистрации и устава профсоюза, заверенные председателем (заместителем председателя) руководящего органа профсоюза (либо нотариально);
постановление уполномоченного органа профсоюза о постановке первичной профсоюзной организации на учет в качестве организационной структуры профсоюза с наделением (без наделения) первичной профсоюзной организации правами юридического лица;
списки членов профсоюзного комитета и ревизионной комиссии первичной профсоюзной организации с указанием их должностей в этих органах по форме, указанной в приложении 3;
документ, подтверждающий наличие юридического адреса (гарантийное письмо и (или) иной документ, подтверждающий право на размещение профсоюзного комитета первичной профсоюзной организации по указанному в документе адресу в случае ее государственной регистрации либо постановки на учет в установленном порядке);
документ, подтверждающий оплату государственной пошлины.
Заявление и другие необходимые для государственной регистрации, постановки на учет документы направляются почтовым отправлением или доставляются нарочным в регистрирующий орган. Датой поступления документов считается дата их регистрации в регистрирующем органе.
При наличии уважительных причин, препятствовавших подаче в регистрирующий орган заявления и иных документов о государственной регистрации, постановке на учет первичной профсоюзной организации в месячный срок с момента ее образования, документы могут быть поданы и по истечении указанного срока, но не более двух месяцев с момента образования первичной профсоюзной организации.
Дзяржаўная рэгістрацыя і пастаноўка на ўлік першаснай прафсаюзнай арганізацыі ажыццяўляюцца ў месячны тэрмiн з дня звароту кіруючага органа прафсаюза з адпаведнай заявай (пры ўмове, што пададзеныя ўсе неабходныя для рэгістрацыі або пастаноўкі на ўлік дакументы і няма іншых падстаў для адмовы ў рэгістрацыі альбо пастаноўцы на ўлік) .
Зарэгістраванай, пастаўленай на ўлік першаснай прафсаюзнай арганізацыі выдаецца адпаведнае пасведчанне ўстаноўленага ўзору.
Для першаснай прафсаюзнай арганізацыі, не надзеленай правамi юрыдычнай асобы, працэс пастаноўкі на ўлік завяршаецца атрыманнем пасведчання аб пастаноўцы на ўлік.
Першасная прафсаюзная арганізацыя, надзеленая правамi юрыдычнай асобы, пасля ажыццяўлення яе дзяржаўнай рэгістрацыі (атрымання пасведчання аб дзяржаўнай рэгістрацыі першаснай прафсаюзнай арганізацыі) павінна быць пастаўлена на ўлік у адпаведных тэрытарыяльных падраздзяленнях наступных дзяржаўных арганізацый:
інспекцыі Міністэрства па падатках і зборах Рэспублікі Беларусь. Усталяваны пакет дакументаў (заява аб пастаноўцы на ўлік; арыгінал і копія пасведчання аб дзяржаўнай рэгістрацыі першаснай прафсаюзнай арганізацыі) падаецца на працягу 10 рабочых дзён з дня атрымання пасведчання аб дзяржаўнай рэгістрацыі;
Фонду сацыяльнай абароны насельніцтва Міністэрства працы і сацыяльнай абароны Рэспублікі Беларусь. Усталяваны пакет дакументаў (заява аб пастаноўцы на ўлік; пасведчанне аб дзяржаўнай рэгістрацыі першаснай прафсаюзнай арганізацыі; статут) падаецца не пазней за 10 дзён з дня выдачы пасведчання аб дзяржаўнай рэгістрацыі першаснай прафсаюзнай арганізацыі.
Пры наяўнасці ў першаснай прафсаюзнай арганізацыі штатных работнікаў першасная прафсаюзная арганізацыя павінна быць зарэгістраваная ў РУП «Белдзяржстрах».
Таксама неабходна вырабіць друк круглай формы, для чаго трэба звярнуцца ў орган рэгістрацыі (раённы (гарадскі) выканаўчы камітэт) па атрыманне дазволу на выраб круглай друку. З гэтай мэтай падаюцца наступныя дакументы: заява, падпісаная старшынёй першаснай прафсаюзнай арганізацыі, з указаннем падставы вырабу круглай друку (у сувязі са стварэннем першаснай прафсаюзнай арганізацыі), а таксама дадзеных дакумента, які сведчыць асобу асобы, якая з'яўляецца прадстаўніком першаснай прафсаюзнай арганізацыі (прозвішча, уласнае імя , імя па бацьку, серыя, нумар і ідэнтыфікацыйны нумар, найменне дзяржаўнага органа, які выдаў дакумент, дата выдачы); эскізы круглай друку, зацверджаныя кіруючым органам або старшынёй першаснай прафсаюзнай арганізацыі і падпісанай старшынёй першаснай прафсаюзнай арганізацыі ў двух экзэмплярах; дакумент, які пацвярджае дзяржаўную рэгістрацыю эмблемы, у выпадку размяшчэння на друку эмблемы.
Завяршальным этапам працэсу атрымання першаснай прафсаюзнай арганізацыяй рэквізітаў юрыдычнай асобы будзе з'яўляцца адкрыццё разліковага рахунку ў банку.
Пералік дакументаў, якія прадстаўляюцца ў банк для вырашэння названага пытання, уключае: заяву на адкрыццё рахунку; копію (без натарыяльнага засведчання) статута прафсаюза, які мае штамп, які сведчыць аб правядзенні дзяржаўнай рэгістрацыі; картку з узорамі подпісаў старшыні і скарбніка (бухгалтара) прафсаюзнага камітэта і адбітка пячаткі першаснай прафсаюзнай арганізацыі. Пры гэтым сапраўднасць подпісаў названых асоб у картках з узорамі подпісаў і адбітка пячаткі сьведчыцца ўпаўнаважанымі супрацоўнікамі банка.
Банк не можа патрабаваць прадастаўлення іншых дакументаў для адкрыцця рахунку.
Ўнясенне змяненняў і (або) дапаўненняў у часопіс дзяржаўнай рэгістрацыі (часопіс ўліку) арганізацыйных структур прафесійных саюзаў
Пры змене назвы першаснай прафсаюзнай арганізацыі, а таксама унясенні ў статут прафсаюза змяненняў і (або) дапаўненняў, звязаных з поўным і (або) скарочаным назвай прафсаюза, мэтамі, задачамі, прадметам і метадамі дзейнасці прафсаюза, тэрыторыяй дзейнасці, у часопіс дзяржаўнай рэгістрацыі (ўліку ) арганізацыйных структур прафесійных саюзаў уносiцца новы запiс аб дзяржаўнай рэгістрацыі (пастаноўцы на ўлік) першаснай прафсаюзнай арганізацыі і выдаецца новае пасведчанне аб дзяржаўнай рэгістрацыі (пастаноўцы на ўлік).
Папярэдні запіс аб дзяржаўнай рэгістрацыі (пастаноўцы на ўлік) першаснай прафсаюзнай арганізацыі перакрэслівае па дыяганалі і робіцца адзнака аб унясенні новай запісу ў часопіс дзяржаўнай рэгістрацыі (ўліку) арганізацыйных структур прафсаюза, у якой паказваецца новы рэгістрацыйны (учотны) нумар арганізацыйнай структуры прафсаюза.
Раней выдадзенае пасведчанне аб дзяржаўнай рэгістрацыі (пастаноўцы на ўлік) першаснай прафсаюзнай арганізацыі падлягае вяртанню ў рэгіструючы орган.
Для ўнясення змяненняў і (або) дапаўненняў у часопіс дзяржаўнай рэгістрацыі (ўліку) арганізацыйных структур прафесійных саюзаў у рэгіструючы орган (раённы (гарадскі) выканаўчы камітэт) падаецца заява па ўстаноўленай форме згодна з дадаткам 7 (для першаснай прафсаюзнай арганізацыі, надзеленай правамi юрыдычнай асобы) або з дадаткам 8 (для першаснай прафсаюзнай арганізацыі, не надзеленай правамi юрыдычнай асобы). Заява павінна быць падпісана не менш чым трыма членамі кіруючага органа прафсаюза.
Да заявы прыкладаюцца наступныя дакументы:
копіі пасведчання аб дзяржаўнай рэгістрацыі прафсаюзу і статута прафсаюза, завераныя натарыяльна або кіраўніком (намеснікам кіраўніка) прафсаюза (у выпадку, калі змяняецца толькі назва першаснай прафсаюзнай арганізацыі, дадзеныя дакументы не прадастаўляюцца);
пасведчанне аб дзяржаўнай рэгiстрацыi, пастаноўцы на ўлік першаснай прафсаюзнай арганізацыі;
пратакол, ці выпіска з пратакола пасяджэння кампетэнтнага органа прафсаюза, які прыняў рашэнне аб змене назвы арганізацыйнай структуры прафсаюза, у выпадку змены назвы арганізацыйнай структуры прафсаюза.
Пры змене юрыдычнага адрасу (адрасы знаходжання кiруючага органа першаснай прафсаюзнай арганізацыі, не надзеленай правамi юрыдычнай асобы) першаснай прафсаюзнай арганізацыі ў рэгіструючы орган па месцы дзяржаўнай рэгістрацыі (пастаноўкі на ўлік) першаснай прафсаюзнай арганізацыі акрамя названых заявы і пасведчанні аб дзяржаўнай рэгiстрацыi, пастаноўцы на ўлiк арганiзацыйнай структуры аб'яднання, прадастаўляюцца:
пратакол, ці выпіска з пратакола пасяджэння кампетэнтнага органа прафсаюза (першаснай прафсаюзнай арганізацыі), які прыняў рашэнне аб змене юрыдычнага адрасу першаснай прафсаюзнай арганізацыі;
дакумент (гарантыйны ліст), які пацвярджае права на размяшчэнне кіруючага органа першаснай прафсаюзнай арганізацыі па новым адрасе.
Ліквідацыя першаснай прафсаюзнай арганізацыі
Ліквідацыя першаснай прафсаюзнай арганізацыі (зняцце з уліку першаснай прафсаюзнай арганізацыі, не надзеленай правамi юрыдычнай асобы) вырабляецца па рашэнні:
органа прафсаюза, упаўнаважанага яго статутам, аб ліквідацыі самога прафсаюза або ліквідацыі (зняцці з уліку) першаснай прафсаюзнай арганізацыі, у тым ліку ў сувязі з прызнаннем судом дзяржаўнай рэгістрацыі несапраўднай;
суда ў выпадку ажыццяўлення дзейнасці, забароненай заканадаўчымі актамі, альбо з іншымі неаднаразовымі або грубымі парушэннямі заканадаўчых актаў, прызнання судом дзяржаўнай рэгістрацыі несапраўднай, а таксама ў іншых выпадках, прадугледжаных заканадаўчымі актамі;
iншых органаў у выпадках, прадугледжаных заканадаўчымі актамі.
Упаўнаважаны прафсаюзны орган, які прыняў рашэнне аб ліквідацыі першаснай прафсаюзнай арганізацыі, прызначае ліквідацыйную камісію (ліквідатара) і ўсталёўвае ў адпаведнасці з заканадаўствам парадак і тэрміны ліквідацыі, калі іншае не ўстаноўлена заканадаўчымі актамі. Рашэнне аб ліквідацыі першаснай прафсаюзнай арганізацыі і стварэнні ліквідацыйнай камісіі прымаецца па форме, названай у дадатку 9.
Ліквідацыйная камісія з моманту свайго стварэння вырашае ў межах паўнамоцтваў, вызначаных заканадаўствам, усе пытанні па ліквідацыі першаснай прафсаюзнай арганізацыі, у тым ліку:
размяшчае ў органах друку, у якіх публікуюцца дадзеныя аб рэгістрацыі юрыдычных асоб (да прыкладу, у газеце «Рэспублiка»), паведамленне аб ліквідацыі першаснай прафсаюзнай арганізацыі, з указаннем парадку і тэрмінаў заявы патрабаванняў яе крэдыторамі;
прымае ўсе магчымыя меры да выяўлення крэдытораў і атрыманню дэбіторскай запазычанасці, а таксама пiсьмова паведамляе крэдытораў аб ліквідацыі;
ацэньвае маёмасць ліквідуемы першаснай прафсаюзнай арганізацыі;
разлічваецца з крэдыторамі ў парадку чарговасці, устаноўленым заканадаўствам, і складае лiквiдацыйны баланс, які сцвярджаецца ўпаўнаважаным прафсаюзным органам;
забяспечвае выкананне правоў і інтарэсаў звальняюць работнікаў;
ажыццяўляе іншыя функцыі ў адпаведнасці з заканадаўствам.
Для завяршэння ліквідацыі першаснай прафсаюзнай арганізацыі (выключэння яе з часопіса дзяржаўнай рэгістрацыі, зняцця з уліку) у дзяржаўны орган, які зарэгістраваў першасную прафсаюзную арганізацыю, які паставіў яе на ўлік, ўпаўнаважаным органам прафсаюза падаюцца наступныя дакументы:
заяву аб выключэнні з часопіса дзяржаўнай рэгістрацыі, зняцці з уліку першаснай прафсаюзнай арганізацыі, падпісаная не менш чым трыма членамі ўпаўнаважанага органа прафсаюза, па ўсталяванай форме згодна з дадаткам 10 (для першаснай прафсаюзнай арганізацыі, надзеленай правамi юрыдычнай асобы) або з дадаткам 11 (для першаснай прафсаюзнай арганізацыі , не надзеленай правамi юрыдычнай асобы);
рашэнне кампетэнтнага органа прафсаюза аб ліквідацыі першаснай прафсаюзнай арганізацыі;
пасведчанне аб дзяржаўнай рэгістрацыі (пастаноўцы на ўлік) першаснай прафсаюзнай арганізацыі;
друк першаснай прафсаюзнай арганізацыі, надзеленай правамi юрыдычнай асобы;
даведка адпаведнага падатковага органа аб разліку першаснай прафсаюзнай арганізацыі, надзеленай правамi юрыдычнай асобы, з бюджэтам і звароце паведамлення аб прысваенні ўліковага нумара падаткаплацельшчыка;
пацверджанне публікацыі ў сродках масавай інфармацыі паведамленні аб ліквідацыі першаснай прафсаюзнай арганізацыі, надзеленай правамi юрыдычнай асобы, і тэрмінах прыёму прэтэнзій крэдытораў;
лiквiдацыйны баланс першаснай прафсаюзнай арганізацыі, надзеленай правамi юрыдычнай асобы.
Аб ліквідацыі (выключэнні з часопіса дзяржаўнай рэгістрацыі) першаснай прафсаюзнай арганізацыі ў дзесяцідзённы тэрмін паведамляецца ў падатковыя органы, органы дзяржаўнай статыстыкі.
Па просьбе заяўніка рэгіструючы орган, орган, якi ажыццяўляў дзяржаўную рэгістрацыю, пастаноўку на ўлік першаснай прафсаюзнай арганізацыі, выдае дакумент аб выключэнні першаснай прафсаюзнай арганізацыі з часопіса дзяржаўнай рэгістрацыі арганізацыйных структур, зняцці з уліку.